Odmiany słonecznika

Zbiór słonecznika na ziarno - optymalny termin zbioru

Ustalenie optymalnego terminu zbioru słonecznika na ziarno zależy od kilku czynników, takich jak odmiana słonecznika, data siewu, faza dojrzałości roślin, warunki pogodowe, a także planowane przeznaczenie nasion. Kiedy rozpocząć zbiór słonecznika? Przy jakiej wilgotności zbierać słonecznik? Jaki kombajn do słonecznika wykorzystać oraz jaka przystawka do słonecznika najlepiej sprawdzi się przy zbiorze?

Zbiór słonecznika – kiedy rozpocząć?

Podstawowym parametrem służącym do określania optymalnego terminu zbioru słonecznika jest faza dojrzałości roślin. Nasiona słonecznika zazwyczaj osiągają dojrzałość na przełomie września i października. Łuski są wówczas ciemniejsze, a kwiaty i liście rośliny zaczynają więdnąć. Najczęściej przyjmuje się, że optymalny termin zbioru słonecznika to czas, kiedy 75-80% łusek osiągnęło kolor brunatny. Ważne jest, żeby zbiory słonecznika przeprowadzić przed całkowitym dojrzeniem nasion, aby uniknąć strat związanych z opadaniem nasion oraz żerowaniem ptaków na plantacji. Ponadto, im późniejszy termin zbioru słonecznika, tym większe ryzyko deszczowej pogody i większej presji chorób grzybowych.

Przy jakiej wilgotności zbierać słonecznik - optymalny termin zbioru

Nie za wcześnie, ale nie za późno, czyli kiedy? Tu przychodzi z pomocą kolejny ważny parametr przydatny w określaniu terminu zbioru słonecznika, czyli wilgotność nasion. Idealna wilgotność nasion słonecznika do zbioru wynosi 10-15%. Im wyższa wilgotność, tym większe problemy w trakcie przechowywania i przetwarzania nasion. Jednak nie można opóźniać terminu zbioru słonecznika, ponieważ nawet niewielki poślizg czasowy wiąże się z większym ryzykiem strat plonu. Rozwiązaniem może być zbiór słonecznika przy wilgotności ok. 18-20%, a następnie dosuszenie nasion w suszarniach.

Technika zbioru słonecznika - jak zebrać słonecznik bez strat, czyli jaką wybrać przystawkę do słonecznika?

Przez niewłaściwy sposób zbioru słonecznika, czyli taki, w którym koszyczki wypadają poza heder kombajnu, można stracić 10%, 20%, a czasem nawet 30% plonu słonecznika. Jednym z kluczowych elementów przy zbiorze słonecznika jest dobór odpowiedniej przystawki do słonecznika. Warto postawić na profesjonalny heder do słonecznika z docinaczem w systemie „bezrzędowym”, przy pomocy którego można zebrać każdy rozstaw słonecznika bez strat. Do zbioru słonecznika można też łatwo i szybko przystosować przystawki do kukurydzy, wymieniając w nich koła zębate na te, które zmniejszają prędkość obrotową urządzenia.

Plon słonecznika z hektara – wydajność i opłacalność

Dla wysokości plonu słonecznika z hektara kluczowy jest dobór odpowiedniej odmiany. Warto postawić na sprawdzone, stabilnie plonujące odmiany, które zostały przetestowane w lokalnych warunkach. Odmiany słonecznika Pioneer® plonują na poziomie od 3,2 do 4,5 ton z hektara przy wilgotności od 10 do 14%. Wydajność słonecznika z hektara odmian Pioneer® przedstawia poniższa tabela.

Odmiana

Liczba doświadczeń

Średnia wilgotność 
[%]

Średni plon
[t/ha, przy 9% wilgotności]

Maksymalny plon
[t/ha, przy 9% wilgotności]

P62LE122

19

12,4

3,40

4,42

P63LE113

17

11,8

3,37

4,32

P64HE118

22

13,3

3,26

3,88

P64LE136

19

12,6

3,19

3,81

P64LE141

18

13,1

3,16

3,72

 

średnie

12,9

3,24

4,04

Jak plonują odmiany Pioneer® - najlepsze odmiany słonecznika na ziarno

Do najpopularniejszych odmian słonecznika Pioneer® należą P63LE113, P64HE118 i P64LE141. Na uwagę zasługuje nowość P64HE143.

Pioneer® P63LE113

To odmiana średnio wczesna o dużym potencjale plonotwórczym, która świetnie nadaje się na słabsze stanowiska. Odmiana jest stabilna, odporna na wyleganie, charakteryzuje się wysokim poziomem kwasu linolowego oraz jest tolerancyjna na znane rasy mączniaka rzekomego oraz plamistość łodyg i zgniliznę twardzikową. Zalecana obsada wynosi 60-65 tys. nasion na hektar.

 

Pioneer® P64HE118

To odmiana późniejsza niż 113 o wysokiej zawartości kwasu oleinowego, bardzo rozłożysta, liście szybko zakrywają międzyrzędzia. Odmiana cechuje się bardzo dobrą zdrowotnością, jest tolerancyjna na znane rasy mączniaka rzekomego. Zalecana obsada wynosi 60-65 tys. nasion na hektar.

 

Pioneer® P64LE141

To odmiana o wysokiej zawartości kwasu linolowego, średnio późna, tolerancyjna na tribenuron metylowy, o zwiększonej odporności na znane rasy mączniaka rzekomego, zgniliznę twardzikową i plamistość łodyg. Zalecana obsada wynosi 60-65 tys. nasion na hektar.

 

Pioneer® P64HE143

Najnowsza odmiana wyhodowana w laboratoriach Pioneer®. Łączy w sobie wysoki potencjał plonotwórczy, duże zdolności adaptacyjne oraz doskonały profil fitosanitarny. Jej cechą charakterystyczną jest wysoka zawartość kwasu oleinowego. Zalecana obsada wynosi 60-65 tys. nasion na hektar.

Zbiór słonecznika na ziarno - pytania i odpowiedzi

Czy słonecznik trzeba dosuszać?

Słonecznik trzeba dosuszać po zbiorze, aby osiągnąć poziom wilgotności na poziomie 8-9 procent. Dosuszanie najlepiej jest przeprowadzić ciepłym powietrzem, nie gorącym, w temperaturze do 50 stopni Celsjusza. Wyższe temperatury mogą zniszczyć parametry jakościowe nasion.

 

Co siać przed i po słoneczniku?

Zalecany przedplon dla słonecznika to zboża (oprócz żyta), rośliny okopowe, a także kukurydza. Ważne jest, żeby słonecznik uprawiać w płodozmianach, w których będziemy unikać rzepaku, ponieważ choroby, które mogą zagrażać uprawom słonecznika często występują na plantacjach rzepaku np. zgnilizna twardzikowa, czy mączniaki. W takim przypadku trzeba zwrócić szczególną uwagę na choroby grzybowe, które mogą negatywnie wpłynąć na kondycję roślin i plon. Taki rodzaj płodozmianu z pewnością będzie wymagać intensywniejszej ochrony fungicydowej.

 

Jakie podmioty skupują słonecznik?

Wraz ze wzrostem popularności upraw słonecznika rośnie liczba podmiotów skupujących ziarno słonecznika. Należą do nich m.in. firmy paszowe i olejarnie, także niektóre firmy dotychczas skupujące zboża przegotowują się do skupu słonecznika. Ziarnem słonecznika interesują się też firmy z branży przetwórstwa spożywczego. Do niszowych odbiorców należą np. nadleśnictwa i sektor handlu zoologicznego.